Evsel Atıklardan Daha Tehlikeli
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Gıda Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nevcihan Gürsoy’un danışmanlığında, bölüm 4. sınıf öğrencileri, Selin Canpolat, Eda Turunç ve Arda Togaç tarafından hazırlanmış, “Zeytin Karasuyunda Sentezlenen ZnO Nanopartiküllerinin Fotokatalitik Etkinliğinin Araştırılması” konulu bitirme tezi TÜBİTAK tarafından 2209 A projesi olarak onay gördü.
Proje hakkında bilgilendiren Gıda Mühendisliği öğretim elemanlarından Doç. Dr. Nevcihan Gürsoy, “Bu yıl dördüncü sınıf öğrencilerimize hazırladığımız bitirme tezi TÜBİTAK tarafından 2209A projeleri kapsamında desteklenmeye uygun görüldü. Projemizin konusu zeytin karasuyunda sentezi yapılan çinko oksit nano partiküllerinin Fotokatalitik etkinliğinin araştırılması üzerinedir. Dünyada yılda 2,5 milyon ton zeytin yağı üretilmektedir. Akdeniz bölgesinde toplam zeytinyağının yüzde 97’si üretilmektedir. Akdeniz bölgesinde yılda yaklaşık olarak 15 milyon ton zeytin karasuyu oluştuğu bildirilmektedir. Ülkemizde her yıl yaklaşık olarak 1.5 milyon ton zeytin karasuyu oluşmaktadır. Akdeniz ülkelerinde başlıca çevresel sorunlardan biridir. Zeytin karasuyu ve evsel atık su organik kirlilik açısından karşılaştırıldığında; Karasu ortalama 400 kat daha fazla kirlilik oluşturmaktadır. Karasuyun hiçbir arıtımdan geçirilmeden toprağa doğrudan deşarjında ise toprağın fiziksel ve kimyasal özellikleri olumsuz etkilenebilmektedir. Bu etkilere karasuyun asidik niteliğinden dolayı, toprağın pH’ının ve gözenekliliğinin değişmesi örnek olarak gösterilebilir. Bununla birlikte karasuyun arıtılmadan zirai amaçlı sulamada kullanılmasının önündeki başlıca engel ise; içerdiği fenolik birleşiklerdir. Bu birleşiklerin yüksek konsantrasyonları bitkiler üzerinde fitotoksik etkilere sahiptir ve tohumların filizlenmesine engeldir” dedi.
Faydalı hale getirecekler
Gürsoy, proje ile zeytin karasuyunun faydalı hale getirilebileceğini söyleyerek, “Karasu toprağa doğrudan deşarjında, toprak kalitesinin değişmesi ve topraktaki mikroorganizmalar üzerinde, özellikle de içeriğindeki polifenollerle antimikrobiyal etki göstermesi nedeniyle toprak kalitesi değişmekte ve bitki gelişimi etkilenmektedir. Önemli bir ağır metal olan çinko, aynı zamanda tüm canlılar için gerekli bir besin kaynağıdır ve enzimatik faaliyetlerde önemli fonksiyonları bulunan bir geçiş metalidir ve ZnO biyo uyumlu oluşu sebebiyle biyomedikal uygulamalarında doğrudan kullanılabilmektedir” diye konuştu.
